تولوئن یک حلال آلی و یک ماده غیر قطبی است. از این حلال شیمیایی در تولید حلال‌های زایلن و بنزن به طور گسترده استفاده می‌شود. تولوئن به دلیل آروماتیک بودن، سمی است. همچنین، چون غلظت بالایی دارد، می‌تواند به سیستم عصبی آسیب برساند. تولوئن ضمن اینکه به عنوان بهترین حلال روغن‌های صنعتی و گریس شناخته می‌شود، در تولید بنزین، چسب، رنگ و … نیز کارایی دارد.
فهرست
تولوئن یک پاک کننده و رقیق کننده است که چند برابر استون و تینر قدرت حلالیت و رقیق کنندگی و پاک کنندگی دارد.
کاربرد تولوئن
تولوئن یک ماده آلی فوق العاده با قدرت بالاست که دامنه کاربردیش را گسترش می‌دهد. از این ماده در صنایع مختلف و برای کاربردهای مختلف استفاده می‌شود. از جمله:
- به عنوان مواد شیمیایی آزمایشگاهی و جهت جدا کردن گلوبول‌ها
- به عنوان ماده اولیه رقیق‌کننده برای رقیق سازی رنگ‌ها
- به عنوان مایع اصلاح کننده در فرآیندهای چاپ و دباغی چرم استفاده می‌شود.
- به عنوان پاک کننده چربی‌های صنعتی و گریس از روی قطعات صنعتی قابل استفاده است.
- در سخت بنزین بکار می‌رود.
- تولوئن به خشک شدن موثر رنگ و حفظ یک پوشش نازک کمک می‌کند.
- با توجه به خاصیت انتقال حرارت خوبی که دارد، اغلب به عنوان خنک کننده راکتورهای هسته‌ای استفاده می‌شود.
- برایتولید لاستیک، پلاستیک و چسب به کار می‌رود.
- تولوئن یک عنصر مهم در لاک ناخن آرایشی است و به لاک ناخن امکان می‌دهد تا روی ناخن صاف و صیقلی به نظر برسد.
- یک ماده خام برای محصولات پتروشیمی مانند TDI و TNT (تری نیتروتولوئن، مواد منفجره) است.
- به عنوان سیمان ریز برای کیت‌های پلی استارن استفاده می‌شود.
پاک کردن گریس و روغن صنعتی از سطوح چگونه ممکن است؟
گریس، یک ماده روغنی نیمه جامد تا جامد از مشتقات مواد نفتی است که با یک ترکیب منحصر بفرد، در صنعت کاربردهای بسیار دارد. در حقیقت گریس نوعی روغن صنعتی است که از ترکیب روغن پایه، مواد افزودنی و صابون فلزی یا غلظت دهنده‌های دیگر تولید می‌شود. عموما از گریس به عنوان روان کننده استفاده می‌شود.
احتمالا در صنایع مختلف مثل کارخانجات یا در ساده‌ترین حالت مکانیکی‌ها با سطوح و قطعاتی مواجه شده‌اید که روغن و گریس بر روی آن انباشته شده‌اند. حجم گریس به حدی است که مانع از فعالیت درست و کاربردی دستگاه یا قطعات می‌شود. از نظر بهداشتی و یا پوشش‌دهی نیز دچار چالش خواهد شد. در این حالت به یک پاک کننده قوی جهت تمیز کاری صنعتی با حلال مثل تولوئن داریم.برای خرید حلال تولوئن به صورت عمده و خرد می توانید از مشاورین شیمی سیاه راهنمایی دریافت کنید.
انواع حلال گریس و روغن صنعتی
برای تمیزکاری سطوح و ماشین آلات صنعتی، به وجود حلال‌های قوی نیاز است. از حلال‌هایی مانند متیل اتیل کتون، تولوئن، استون، ایزوپروپیل الکل، تری کلرواتیلن و پرکلرواتیلن و… می‌توان برای تمیز کردن سطوح اشباع از گریس و روغن استفاده نمود. با توجه به حجم گریس به جای کانده، این حلال‌ها را بر روی سطح اسپری می‌کنند یا حجم بیشتری از حلال را بر روی آن می‌ریزند. در برخی مواقع نیز، قطعات را داخل تشتی از حلال غوطه‌ور می‌کنند. پر مصرف‌ترین حلال برای تمیزکاری صنعتی با تولوئن انجام می‌گیرد.
تولوئن به عنوان یکی از مواد اولیه تولید بنزین، قدرت بسیاری در حل کردن روغن‌های صنعتی از جمله گریس دارد.
تولوئن برای تمیزکاری کدام سطوح مناسب است؟
تولوئن یکی از قوی‌ترین حلال‌های زیر مجموعه‌ای از چربی‌زداهای صنعتی هستند که تمام آلودگی‌های روغن، گریس و امولسیون صنعتی را با سرعت و قدرت بالا از روی تجهیزات و اجزای صنعتی پاک می‌کند.
این حلال شیمیایی که برای زدودن روغن صنعتی و گریس استفاده می‌شود با کاهش کشش سطحی و ویسکوزیته از روی سطح مورد پاک می‌نمایند.
انتخاب مواد شیمیایی چربی زدا به چهار عامل بستگی دارد:
- کمترین خطر برای اپراتور یا کسی که با حلال کار می‌کند.
- کمترین حجم خطر آسیب و تاثیر بر محیط زیست
- جداسازی سریع پیوندهای روغنی جهت پاک کردن سطوح
- قدرت پاک کنندگی برای بدست آوردن نام بهترین حلال روغن صنعتی
انواع حلال‌های پاک‌کننده جهت تمیز کاری صنعتی
- متیل اتیل کتون
- تولوئن
- استون
- ایزوپروپیل الکل
- تری کلرواتیلن
- پرکلرواتیلن
این حلال‌ها را بر روی روغن صنعتی و یا گریسی که بر روی سطح یا قطعات انباشته شده است، اسپری کنند. با غوطه‌ور کردن محل مورد نظر در حلال‌های نامبرده، سطح از روغن صنعتی تمیز می‌گردد.
گریس‌ها نوعی از روغن‌های مشتق شده هستند که در ساختار آنها گروهی از روغن‌های مصنوعی، مشتقات نفت، صابون صنعتی و چربی‌های حیوانی بکار می‌رود. در هنگام کار با گریس باید کاملا دقت کنید و مراقب باشید. چون روغن موجود در این روانکارها و روغن‌های صنعتی به راحتی با صابون و آب پاک نمی‌شوند و شما می‌بایست با کمک حلال‌های آلی قوی مثل تولوئن، گریس و روغن موجود روی سطوح را پاک کنید.
تولوئن چگونه برای تمیز کاری صنعتی عمل می‌کند؟
تولوئن یک هیدروکربن معطر است که روی حلقه بنزن یک “گروه متیل” دارد. این ماده جزو مواد اولیه ساختار بنزین است. نفت و سایر زیر مجموعه‌های آن می توانند سایر مواد و جربی‌ها را در خود حل کنند. در حالی که خودشان نیز لمس چرب دارند. تولوئن یک مایع با ویژگی غیرقطبی است که در آب حل نمی‌شود. اما در سایر حلال‌های آلی به خوبی حل می‌شود و بسیاری از ترکیبات آلی را در خود حل کند.
پاک کردن گریس و تمیزکاری صنعتی باحلال تولوئن به چه صورت است؟
به کمک حلال تولوئن می‌توانید گریس، روغن صنعتی به سرعت تجزیه کنید. تولوئن با گرید و خلوص متفاوت در بازار حلال‌های شیمیایی موجود است. از این رو با توجه به نوعی که خریداری کرده‌اید، می‌توانید از آن بر روی سطوح مختلف مثل شیشه، آلومینیوم، پلاستیک و سایر فلزات بدون هیچگونه تاثیر بدی استفاده کنید. هر چه خلوص تولوئن بیشتر باشد، برای حجم گریس و روغن بیشتر و البته کهنهتر بکار می‌رود. برای مثال یکی از بهترین حلال‌ها، حلال تولوئن است که به عنوان یک پاک کننده لکه گریس، قوی شناخته می‌شود که به هیچ وجه تاثیر مخربی بر روی قطعات و سطوح فلزی و غیر فلزی نمی‌گذارد.
توجه داشته باشید یکی از نکات در پاک کردن گریس این است که هر چه مدت زمان کمتری از ریختن لکه گذشته باشد، پاک کردن آن راحت تر است. اما چنانچه لکه جدید نبود ومدت زمان بیشتری از وجود آن گذشته، می‌توانید از روش زیر استفاده کنید:
پیش از هر چیز نکات ایمنی کار با تولوئن را رعایت کنید. حتما از دستکش و ماسک استفاده نمایید.
ابتدا با یک دستمال تمیز اضافات روغن و چربی را از سطح مورد نظر پاک کنید. دقت کنید که به قسمت‌های دیگر برخوردی نداشته باشد.
سپس از پودر بچه که یکی از بهترین گزینه‌ها برای پاکسازی است استفاده کنید. چنانچه پودر بچه در دسترس نبود از آرد ذرت یا آردهای دیگر و همچنین نمک هم می‌توانید استفاده کنید. (فقط دقت داشته باشید که این مواد حتما تمام لکه را بپوشاند).
پس از گذشت یک ربع تا نیم ساعت می‌توانید با یک دستمال یا یک حوله پودر را بر روی لکه فشار دهید که درذرات آن نفوذ کند. سپس پودر را از آن سطح مورد نظر پاک می‌کنیم. مجدد مراقب باشید و اینکار را طوری انجام دهید که لکه به قسمت‌های دیگر نرسد.
از آنجا که تولوئن بسیار سمی و خطرناک است و می‌تواند پوست را تحریک کند، چنانچه سطحی که لکه روی آن مالیده شده، لباس یا پارچه بود آن را در ماشین لباسشویی، جدا از دیگر لباس‌ها می‌شویم. سپس در هوای آزاد اما دور از نور مستقیم خورشید خشک می‌کنیم.
چنانچه لکه چربی یا گریس بر روی سطحی مثل میز کار، تسمه یک دستگاه صنعتی و…. بود، ابتدا گریس و روغت اضافه را از روی سطح می‌زداییم. سپس با توجه به حجم چربی، از تولوئن بر روی لکه چربی میریزیم. چند ثانیه صبر گنید تا تولوئن پیوندهتی روغن و گریس صنعتی را بشکنند تا بتوان به کمک یک دستمال تمیز گریس و روغن صنعتی باقی مانده را از روی سطح پاک کنید.
